Hoortoestellen zorgen voor betere balans bij ouderen

woensdag 26 juni 2024

Hoortoestellen zorgen voor betere balans bij ouderen

Gehoorverlies bij ouderen verhoogt het risico op vallen door een verminderde balans. Een recente studie uitgevoerd aan de geneeskunde faculteit van de Universiteit van Montreal (Canada) komt met nieuw bewijs dat hoortoestellen niet alleen helpen bij beter horen, maar ook de houdingscontrole verbeteren. Het onderzoek laat zien dat die verbetering van het evenwicht zich vooral voordoet wanneer er ook een beperking is bij het zien en in het gevoelssysteem. Het onderzoek waaraan dertig oudere volwassenen met gehoorverlies deelnamen toonde aan dat deelnemers vooral in uitdagende omstandigheden een betere balans hadden mét hoortoestellen. Deze bevindingen benadrukken het belang van vroegtijdig hoortoestelgebruik om het valrisico te verminderen en de algehele mobiliteit en ook de onafhankelijkheid te verbeteren. Hoortoestellen spelen dus ook een cruciale rol bij het bevorderen van de gezondheid en veiligheid van ouderen.

Afname zintuigelijke vermogens bij ouder worden

Wanneer we ouder worden, nemen veel van onze zintuiglijke vermogens af. Dit kan ook leiden tot een verminderde balans en een verhoogd risico op vallen. Voor mensen met gehoorverlies is dit risico nog groter. Onderzoeken die de afgelopen jaren zijn uitgevoerd wezen al in de richting dat hoortoestellen niet alleen helpen bij het beter horen, maar ook een belangrijke rol kunnen spelen bij het verbeteren van het evenwicht. Daarmee zijn ook valincidenten te verminderen. Het recente onderzoek heeft met uitgebreide metingen gekeken naar de effecten van hoortoestellen op de houdingscontrole en de balans.

Evenwicht is een complexe functie

Evenwicht is een complexe functie die afhangt van de samenwerking tussen verschillende zintuiglijke systemen, zoals het visuele systeem (wat we zien), het somatosensorische systeem (wat we voelen) en het vestibulaire systeem (ons evenwichtsorgaan in het oor). Wanneer een van deze systemen niet goed werkt, moet ons lichaam meer vertrouwen op de andere systemen om stabiel te blijven. Bij oudere volwassenen kan deze samenwerking verstoord raken.

Gehoorverlies en evenwicht

Gehoorverlies is een veelvoorkomend probleem bij oudere volwassenen. Het beïnvloedt niet alleen het vermogen om geluiden te horen en spraak te verstaan, maar het kan ook het evenwicht verstoren. Studies suggereren dat mensen met gehoorverlies vaak meer moeite hebben om hun balans te bewaren, wat leidt tot een hoger risico op vallen. Dit komt deels doordat ze minder goed in staat zijn om omgevingsgeluiden te horen die kunnen helpen bij de ruimtelijke oriëntatie.

Hoe hoortoestellen kunnen helpen

Hoortoestellen versterken geluiden en kunnen zo helpen om de ontbrekende geluidsignalen weer hoorbaar te maken. Maar kunnen ze ook echt helpen bij het verbeteren van de balans? Het recente onderzoek laat zien van wel. Het onderzoek maakt allereerst duidelijk dat er met hoortoestellen een verbeterde houdingscontrole ontstaat. Dat positieve effect doet zich voor wanneer er zich ook problemen met het zicht voordoen en het gevoelssysteem minder goed werkt. Doordat het gehoorvermogen herstelt met hoortoestellen is de afhankelijkheid van gevoelssignalen minder bij het handhaven van het evenwicht. Dit is belangrijk omdat de zogeheten tactiele en proprioceptieve gevoeligheid vaak afneemt met de leeftijd.

Proprioceptieve gevoeligheid, ook wel proprioceptie genoemd, is het vermogen van ons lichaam om de positie en beweging van onze gewrichten en ledematen te detecteren zonder dat er visuele aanwijzingen zijn. Het is een belangrijk aspect van ons gevoelssysteem dat helpt bij het coördineren van bewegingen en het handhaven van evenwicht en houding. Receptoren, die daar verantwoordelijk voor zijn bevinden zich in onze spieren, pezen en gewrichten. Deze receptoren sturen informatie naar de hersenen over de mate van rek of spanning in een spier en de positie van een gewricht. Hierdoor kunnen we weten waar onze armen en benen zich bevinden ook als we onze ogen sluiten. Ook kunnen we zo ons evenwicht bewaren op een oneffen ondergrond.  Proprioceptieve gevoeligheid speelt een cruciale rol in dagelijkse activiteiten zoals lopen, schrijven, en het oppakken van objecten. Bij oudere volwassenen kan proprioceptieve gevoeligheid afnemen, wat kan bijdragen aan een verhoogd risico op vallen en verminderde motorische vaardigheden.

Het onderzoek

De recente studie uitgevoerd door wetenschappers van de faculteit geneeskunde van Universiteit van Montreal in Canada onderzocht de impact van hoortoestellen op de balans van dertig oudere volwassenen met leeftijdsgebonden gehoorverlies. De deelnemers voerden een balanstest uit op een krachtplatform, zowel met als zonder hun hoorapparaten. Het experiment werd uitgevoerd in aanwezigheid van een breedbandruis.

Resultaten onderzoek naar effecten van hoortoestellen op evenwicht

De resultaten van het onderzoek naar de effecten van hoortoestellen op de houdingscontrole en balans zijn gepubliceerd in Trends in Hearing en laten het volgende zien:

Met hoorapparaten: Deelnemers hadden een betere balans, wanneer ook hun visuele en somatosensorische signalen beperkt waren.

Zonder hoorapparaten: Deelnemers hadden meer moeite met het handhaven van hun balans in dezelfde omstandigheden.

Belang van het onderzoek

De bevindingen zijn van groot belang voor de gezondheid en veiligheid van oudere volwassenen. Het dragen van hoortoestellen kan een eenvoudige en effectieve manier zijn om het risico op vallen te verminderen. Vallen zorgt vaak voor ernstige verwondingen en uiteindelijk een verminderde levenskwaliteit. Bovendien kan het gebruik van hoorapparaten ook de algemene mobiliteit en onafhankelijkheid verbeteren.

Aanbevelingen

Omdat hoortoestellen ook voordelen voor de balans hebben, is het belangrijk dat ouderen met gehoorverlies vroegtijdig deze krijgen voorgeschreven. Zorgverleners zouden ook bij evenwichtsproblemen hun patiënten moeten aanmoedigen om hun gehoor te laten testen en indien nodig hoortoestellen aan te schaffen. Daarnaast kunnen eenvoudige evenwichtsoefeningen gecombineerd met het gebruik van hoortoestellen een effectieve strategie zijn om de algehele stabiliteit te verbeteren.

Conclusie

Hoortoestellen doen meer dan alleen het verbeteren van het gehoor. Ze bieden tal van voordelen. Zo voorkomen ze zorgen voor een hoger energieniveau door luistermoeheid te voorkomen, kunnen eenzaamheid tegengaan, houden de cognitieve vermogens op peil, hebben een positief effect op relaties en ook op de mentale en fysieke gezondheid. Het recente onderzoek laat zien dat ze ook een belangrijke rol spelen bij het verbeteren van de balans en het verminderen van valrisico’s bij oudere volwassenen met gehoorverlies, waarbij ook het zien en de doorgifte van gevoelssignalen verminderd is. Mét hoortoestellen kunnen deze ouderen dus stabieler en veiliger bewegen. Dit benadrukt het belang van gehoorverzorging als een integraal onderdeel van het bevorderen van de algehele gezondheid en welzijn van ouderen.  

Bron artikel: https://www.hoorzaken.nl/nieuw... 

Bron: Behtani L, Paromov D, Moïn-Darbari K, et al. Hearing Aid Amplification Improves Postural Control for Older Adults With Hearing Loss When Other Sensory Cues Are Impoverished. Trends in Hearing. 2024;28. doi: